Polichlorowane dibenzo-p-dioksyny i polichlorowane dibenzofurany (PCDD/F), w skrócie zwane dioksynami to grupa 209 związków chemicznych o podobnej strukturze chemicznej (kongenery), różniących się między sobą położeniem oraz ilością atomów chloru w cząsteczce, oraz wykazujących podobny mechanizm toksycznego działania w stosunku do organizmów żywych.

polichlorowane dibezno-p-dioksyny	polichlorowane dibenzofurany

Jak wykazały liczne badania, podobny mechanizm działania wykazują także niektóre związki z grupy polichlorowanych bifenyli (PCB). Dlatego 12 kongenerów z tej grupy związków zostało zakwalifikowanych jako dioksynopodobne (dl-PCB).

polichlorowane bifenyle

PCDD/F w przeciwieństwie do PCB, nigdy nie były celowo produkowane, ale są wprowadzane do środowiska w sposób niezamierzony. Związki te powstają jako produkty uboczne podczas prowadzenia rozmaitych procesów przemysłowych, w szczególności związanych z procesami spalania. Duże ich ilości powstają także w gospodarstwach domowych podczas spalania odpadów. Związki te mogą też powstawać w środowisku w efekcie procesów naturalnych. Do naturalnych źródeł można zaliczyć erupcje wulkanów i pożary lasów. Związki te są niezwykle trwałe w środowisku, mogą być przenoszone na duże odległości i mają tendencje do akumulowanie się w tkance tłuszczowej organizmów żywych.

Badania nad toksycznością tych związków doprowadziły do wniosku, iż są one na tyle niebezpieczne dla organizmów żywych, że ich poziomy w środowisku muszą być obniżone. Ponieważ narażenie człowieka na działanie PCDD/F wynika nie tylko z ich obecności w środowisku, ale także z ich obecności w żywności UE ustanowiła dopuszczalne limity tych związków różnych grupach żywności, m. in. w rybach. W zarządzeniu (EC) No. 199/2006 3 lutego, 2006 ustanowiono dopuszczalny maksymalny limit PCDD/F w rybach: 4 pg WHO-TEQ /g mokrej masy i dopuszczalny maksymalny limit sumy PCDD/F i dl_PCB: 8 pg WHO-TEQ /g mokrej masy.